— A ty czego poddajesz? Strach straciłaś? — głos Jana Grzegorza dudnił jak grzmot.
Chodził tam i z powrotem po salonie, mierząc kroki na niewielkim dywanie. Elżbieta siedziała w fotelu przy oknie, spuszczając wzrok. Wiedziała, że każda odpowiedź tylko pogorszy sytuację, ale milczeć też nie mogła.
— Jan, dlaczego zawsze jesteś tak niegrzeczny? — próbowała zacząć, ale została przerwana.
— Niegrzeczny? Posłuchaj siebie! Zamiast wychowywać ją, by nie zachowywała się bezczelnie, siedzisz cicho albo, co gorsza, poddajesz!
— Jan Grzegorz zatrzymał się przed nią, wbijając w nią wzrok.
Elżbieta westchnęła, próbując znaleźć słowa. Nie chciała wracać do starej rutyny, w której jej zdanie nie miało znaczenia.
— Kasia jest młoda, trudno jej się przyzwyczaić do naszego stylu życia, — zaczęła ostrożnie.
— Młoda? — Jan Grzegorz uśmiechnął się z ironią. — Powinna nauczyć się szanować starszych! Pamiętasz, jak sama się zachowywałaś w jej wieku? Nigdy byś sobie na coś takiego nie pozwoliła!
Elżbieta przypomniała sobie tamte czasy.
Rzeczywiście, nigdy nie odważyłaby się sprzeciwić Janowi. Teraz jednak, patrząc na Kasię, widziała w niej młodą kobietę, która dąży do szacunku i zrozumienia.
— Może powinniśmy spróbować ją zrozumieć, zamiast od razu potępiać? — powiedziała, wiedząc, że znów idzie pod prąd.
Jan Grzegorz zatrzymał się, jego twarz poczerwieniała ze złości.
— Zrozumieć ją? Ona nas nie szanuje! I to wszystko przez ciebie, — wskazał na nią palcem, jakby oskarżając o zdradę. — Zamiast utrzymywać porządek w domu, wszystko niszczysz swoimi usprawiedliwieniami! Jak mamy żyć w zgodzie, skoro nie potrafisz nawet utrzymać synowej w ryzach?
Kasia i Robert weszli do domu jego rodziców. Elżbieta przywitała ich z uśmiechem, ale Jan Grzegorz siedział za stołem z surową miną.
— Wreszcie się pojawiliście! — burknął. — Zawsze się spóźniacie.
— Cześć, tato, — odpowiedział Robert z wymuszonym uśmiechem. Kasia skinęła głową, starając się nie spotkać wzroku teścia.
youtube.com
— Kasia, nie stój jak słup, idź pomóc. Jest pełno roboty, — rozkazał Jan Grzegorz, nawet na nią nie patrząc.
Kasia stłumiła westchnienie i poszła do kuchni, gdzie teściowa już przygotowywała przekąski.
— Dzień dobry, mamo. W czym mogę pomóc? — zapytała.
— Zrób sałatkę, proszę, bo nie nadążam, — Elżbieta Markowa ucieszyła się z pomocy.
Kiedy sałatka była gotowa, Kasia postawiła ją przed Grzegorzem. Ten zmarszczył brwi i spróbował.
— Bez soli! Jak to jeść? — ryknął.
Kasia zmieszała się:
— Przepraszam, ja... ja po prostu tak jestem przyzwyczajona...
— Zrób to jeszcze raz! Szybko! — Jan rzucił łyżkę na stół.
Powstrzymując łzy, Kasia wróciła do kuchni i pospiesznie dosoliła sałatkę. Czuła współczujący wzrok teściowej.
Wracając do stołu, postawiła poprawioną sałatkę przed Janem Grzegorzem. Nawet na nią nie spojrzał, tylko z niezadowoleniem pomarudził.
— No, teraz lepiej, — burknął bez wyrażania wdzięczności.
Kolacja przebiegała w napiętej ciszy. Gdy wszyscy skończyli jeść, teść ponownie zwrócił się do Kasi:
— Idź myć naczynia, nie ma tu co siedzieć. W naszej rodzinie to tak jest, jeśli jeszcze nie zrozumiałaś.
Kasia spojrzała na męża, licząc na jego wsparcie, ale on tylko wzruszył ramionami:
— Tak, zawsze tak było. Mówiłem ci...
Kasia wstała i poszła do kuchni. Chciała krzyczeć, ale wiedziała, że to tylko pogorszy sytuację. W kuchni włączyła wodę i zaczęła myć naczynia, starając się uspokoić.
Po chwili podeszła do niej Elżbieta Markowa.
— Pomogę ci, — zaproponowała szczerze.
Z salonu natychmiast dobiegł krzyk Jana Grzegorza:
— Elżbieta! Nie waż się pomagać! Niech sama sobie radzi!
Elżbieta Markowa westchnęła i cicho powiedziała do Kasi:
— Nie przejmuj się. On zawsze taki był...
Kasia milcząco kiwnęła głową, czując, że w środku rodzi się bunt przeciwko niesprawiedliwości i chamstwu.
— Wiesz, Kasiu, całe życie tak żyję. Jan po ślubie się zmienił, przestał szanować. Na początku walczyłam, a potem... przyzwyczaiłam się.
Kasia spojrzała zdziwiona na teściową.
— Serio? — zapytała, wycierając ręce ręcznikiem. — I tak całe życie?
— Tak, całe życie, — smutno uśmiechnęła się Elżbieta. — Tak samo wychował syna, w posłuszeństwie. Robert nie rozumie, że to nie jest w porządku. Myśli, że tak powinno być.
Kasia zmarszczyła brwi, czując narastający gniew.
— Nie będę służącą, — oznajmiła. — Tylko z szacunku do Roberta to znoszę. Ale dla twojego męża nie mam szacunku i nie będę mieć.
Elżbieta Markowa westchnęła, rozumiejąc jej uczucia.
— Rozumiem, kochana. Ale tu można tylko się pogodzić. Ja próbowałam walczyć, ale...
Kasia gwałtownie odwróciła się do teściowej, oczy płonęły gniewem.
— Pogodzić się? A niby dlaczego?! — wykrzyknęła. — Zaraz pokażę, jak to działa.
Z tymi słowami zdecydowanie poszła do salonu. Elżbieta Markowa została w kuchni, wstrząśnięta jej determinacją. Wiedziała, że zaraz wydarzy się coś nieprzyjemnego i postanowiła trzymać się z daleka.
Kasia weszła do salonu pewnym krokiem. Grzegorz siedział przed telewizorem, zmieniając kanały. Nawet na nią nie spojrzał.
— U biedaków nie ma sług! — powiedziała głośno, zrywając obrus ze stołu, tak że cała reszta naczyń i jedzenia spadła na Jana.
Wstał, twarz poczerwieniała ze złości.
— Co ty wyprawiasz, dziewczyno?! — wrzasnął.
Kasia spokojnie patrzyła na niego.
— Robię to, co twoja żona powinna była zrobić dwadzieścia lat temu, — powiedziała chłodno.
— Masz ambicje szlachcica, ale przez całe życie nie zarobiłeś ani na pałac, ani na służbę. Jedyne, co potrafiłeś, to moralnie zmiażdżyć żonę i zrobić z niej gospodynię domową.
Jan podniósł rękę, ale zatrzymał się, widząc, że Kasia trzyma telefon z wybranym numerem policji.
— Jeśli mnie tkniesz choćby palcem, — powiedziała twardo i spokojnie, — to będziesz miał dużo interesujących doświadczeń. W więzieniu, takich jak ty szybko resocjalizują.
Tam nauczą cię i gotować, i spełniać obowiązki małżeńskie.
Kasia i Robert wrócili do swojego mieszkania, a Elżbieta, choć wstrząśnięta, była wdzięczna za wsparcie syna i synowej.
Po rozmowie, w której Kasia jasno wyraziła swoje granice, atmosfera w ich domu zaczęła się poprawiać. Elżbieta, choć smutna, wiedziała, że pozostanie z rodziną, która ją wspiera, jest lepsze niż dalsze znoszenie upokorzeń.
Kasia i Robert, świadomi błędów rodziców, postanowili budować swoje życie na szacunku i miłości, ucząc się na błędach poprzednich pokoleń.