Chodzę po moim domku na działce i po działce... Oglądam wszystko, dotykam tego, co tak bardzo kocham – stare, zaczytane, ale ukochane książki, zdjęcia w ręcznie robionych ramkach, starą zastawę w jeszcze maminych antycznych meblach...
Nie, zdjęcia muszę zabrać.
Syn ma rację. To tylko graty. Trzeba się odważnie pożegnać. Nieważne, że spędzałam tu pół roku każdego roku, że wszyscy sąsiedzi stali się przyjaciółmi, że to mój własny, ukochany świat... Syn mówi, że działka to ciężka praca i nieopłacalna sprawa. A w moim wieku powinnam odpoczywać.
Nie widziałam syna od ponad dziesięciu lat. Mieszka ze swoją rodziną w Niemczech od dawna. A kiedyś mieszkaliśmy wszyscy razem w dużym mieszkaniu – ja, mąż, syn i moi starzy rodzice. I było nam dobrze, nie kłóciliśmy się. Teraz jestem wdową, rodzice dawno odeszli, a syn jest dorosły, ożenił się.
Za namową jego żony, sprzedaliśmy nasze mieszkanie. Zostałam sama w maleńkiej kawalerce w obcym dla mnie miejscu. Obcy sąsiedzi, obcy dom. Potem syn sprzedał swoje mieszkanie i wyjechał z żoną do Niemiec. Tam urodził się wnuk, ale widziałam go tylko raz, kiedy był jeszcze maleńki. Potem syn rozwiódł się z żoną i teraz mieszka z inną kobietą.
Wszystko się zmieniło... Tylko na działce wszystko zostało tak, jak było. Jeszcze z mężem, gdy przeszliśmy na emeryturę, przyjeżdżaliśmy tu w kwietniu i wracaliśmy pod koniec października. Nawet kiedy męża zabrakło, przyjeżdżałam tu na cały sezon i cieszyłam się każdą chwilą.
Z prawej strony – działka Kowalskich. Zawsze się przyjaźniliśmy. Synowie byli w tym samym wieku i każdego lata jeździli razem na rowerach, łowili ryby i biegali po okolicy. Teraz działka należy do Marka, syna pana Kowalskiego. Niestety, rodziców już nie ma. Odeszli jedno po drugim, jak to często bywa, gdy się kocha.
Marek to porządny człowiek. Zmodernizował działkę, wyłożył ją nowymi cegłami, powiększył. Ma firmę związaną z budownictwem. Teraz odpoczywa tu z rodziną, a jego dorosłe dzieci przyjeżdżają ze swoimi przyjaciółmi. Utrzymaliśmy ciepłe relacje, jego dzieci uważałam prawie za swoje wnuki. Prawie jak babcia im byłam. Pomagałam przy opiece, gdy były małe. A Marek zawsze pomagał mi z naprawami na działce: jeśli dach przeciekał, wiadomo było, że trzeba zwrócić się do Marka. Zawsze pomagał.
Z lewej strony pani Marta... Miła, gospodarna i bardzo rozmowna sąsiadka. Wieczorami siadałyśmy w mojej altanie, dołączała do nas pani Lena z naprzeciwka, i piłyśmy herbatę ziołową. Wymyślałyśmy sposoby na komary i siedziałyśmy tak długo, aż zrobiło się ciemno. Omawiałyśmy problemy ogrodnicze, wiadomości z telewizji, sprawy rodzinne. Mądre kobiety zawsze znajdą, o czym porozmawiać. Ach, jak dobrze było...
W ogrodzie kwitły jabłonie i śliwy, pachniał bez i jaśmin. Było szczęśliwe towarzystwo starzejących się przyjaciół. To były wieczory odpoczynku od pracy na działce, to były prawdziwe, ciepłe działkowe wieczory.
Każda z nich miała swoje radości i problemy. Mnie też nie ominęły kłopoty… Coś nie układało się u syna w Niemczech. Już dwa razy wysłałam mu wszystkie swoje oszczędności… Prosił, więc dawałam – bardziej im potrzebne, młodym...
– Pani Anno, umówiłem ekipę do pomiaru na ogrodzenie, jak pani prosiła. – Marek, odwołaj, proszę. – Dlaczego? Przecież pani chciała. – Tak – machnęłam ręką – odwołaj. Zajmę się tym później. Musiałam pieniądze wysłać synowi, pilnie potrzebował.
Teraz syn nalegał na sprzedaż działki. Sprzedaż działki dla mnie była końcem życia. Ale syn – to syn. Nie było innego wyjścia. Pogodziłam się z tym.
Marek natychmiast zgodził się kupić działkę z maleńkim, starym domkiem. Byłam zadowolona: lepiej mieć do czynienia z kimś znajomym.
Dokumenty zostały podpisane. Pieniądze natychmiast przekazałam synowi.
Teraz chodzę po jesiennej działce i domu, żegnając się z tym miejscem. Chyba wszystko gotowe. A jeśli coś zapomniałam, Marek zadzwoni. Ten koc... ach, tak przyjemnie było się w niego otulić i siedzieć w altanie. W domu nie będzie potrzebny...
Zostawię...
Pod nogami szeleściły jesienne liście. Miałam wrażenie, że jesień to bardziej pora duszy niż natury. Jesień – jak koniec wszystkiego… Koniec mojej historii z ukochaną działką.
Prawie już spakowałam torbę. Na pociąg było jeszcze za wcześnie. Nigdzie się nie spieszyłam. Usłyszałam skrzypnięcie furtki, wszedł Marek. Pewnie przyszedł po klucze od domu.
„Dobrze wychowany chłopak” – pomyślałam. Choć odchodzę, Marek już jest jak syn, dorastał na moich oczach, taki bliski.
Marek usiadł na schodach:
– Pani Anno – powiedział niskim głosem – sprawa wygląda tak! Podpisaliśmy umowę, działka jest moja. Teraz oddaję ją pani. Tak, ustnie. Bez formalności. Proszę tu mieszkać sto lat – działka jest pani. Ale sprzedać jej pani już nie będzie mogła. Te pieniądze dla mnie nie mają większego znaczenia, a Pawłowi, pani synowi, już pani pomogła. Wystarczy, niech nie doi matki!
– Ale jak to, Marku – oburzyłam się.
– Proszę nie dyskutować. To w pamięci o moich rodzicach. Bardzo panią kochali. Dla mnie jest pani jak matka, cenię pani pomoc i rady. A z działką też pomogę. Widzę, jak bardzo jest dla pani ważna.
Tłumione łzy same popłynęły mi z oczu. Marek ciężko wstał. I bardziej po to, żeby odciągnąć mnie od łez, powiedział:
– Rozpakujcie torbę. Jeszcze za wcześnie wracać. Taka piękna jesień przyszła – aż chce się żyć!
A naprawdę chce się żyć – pomyślałam. Jak bardzo chce się żyć!
Dobrych jesieni dla was, drodzy. Oby w waszych sercach było ciepło!